Kültür mozaiği: Sanat - Moda

Başlığa bakarak yazı hakkında bilgi sahibi olmaya kalkışanlardansanız benim gibi, aklınızda en ufak bir ışık oluşmadığı için üzgünüm. 

Mozaik sanatı, çağlardır sanat dünyamızda uygulanan ve Yunan - Roma - Bizans üçgeninde oldukça sevilerek eserler verilmiş bir sanat dalı. Günümüzde bu dal ile ilgili güzel örneklerin olduğundan eminim ancak erken Hristiyanlık dönemindeki kilise mozaikleri ya da ülkemizden de aşina olduğumuz Zeugma mozaikleri gibi örnekler hem tarihsel hem de sanatsal açıdan oldukça önemli ve dikkat çekiciler. 

Mozaik sanatı aslında basit bir anlatım ile, küçük renkli materyallerin bir desen, motif oluşturacakları şekilde sistematik bir biçimde yerleştirilip sabitlenmesiyle gerçekleştirilen bir sanat. Eski çağlardan günümüze tekniksel anlamda aynı çizgide ilerlemiş bu sanatın en yaygın kullanım gördüğü Erken Hristiyanlık evresinde İtalya ve Bizans örneklerinde rastlanan tasvirler altın yaldız fon üzerine işlenmiş simgesel figürlerdir. Dönemin getirisi olarak yayılma evresinde olan Hristiyanlığı anlatma amacı güden kilise mozaikleri, yoğun simgesellikleri ile renk ve görsel şölen sunar izleyiciye. 

En güzel örneklerin İtalya ve Bizans'ta yer aldığını belirttikten sonra, konunun ana başlığına geçiş yapmanın zamanı geldi. 

2014 Dolce&Gabbana Kış Kreasyonu...

İtalyan modacılar Stefano Gabbana ve Domenico Dolce tarafından kurulan markanın 2014 kış kreasyonu, İtalyan mozaiğine bir şükran gibi algılansa da, modanın sanata bir teşekkürüdür aslında. Bizans mozaiği yani doğu üslubunun izlerini taşıyan elbiselerdeki sahneleri, her hangi bir kilisenin duvarını süslerken bulabilmemiz muhtemeldir. Pişti olmayı sevmeyenler bu elbiselerin ihtişamına kapılıp da kültürel gezintilere çıkmasınlar derim, keza bir azize ile, ya da bir kilisenin apsis duvarında ki mozaik ile pişti olmak hoş olmasa gerek. :) 

Sadece elbiselerin üzerindeki figür ya da renk açısından değil, 2014 kreasyonu aksesuar açısından da Bizans geleneğini yansıtıyor, tabi mankenlerin ellerindeki clutch tarzını yansıtan ve her biri yine boncuk, pul vb. materyaller ile işlenerek mozaik görünümü verilen çantaların da Bizans mozaiği esintisi ile sanat ve moda severleri çoşkuyla sarstığını da eklememek olmaz. Ancak tabi buradan Bizanslı soylu kadınların o dönemde clutch çanta kullandıkları varsayımını çıkarmak da doğru değil. :) 

Aksesuarlarda, figürlerde, fonda, renkte Bizans mozaiği etkisi diye diye zihinlerinizi bulandırdığımı düşünüyorum ancak tarihten güzel bir mozaik örneği ile daha anlaşılır olacağımı umuyorum. 

    San Vitale Kilisesi Duvar Mozaiği

İmparotoriçe Theodora'nın bu ihtişamlı temsil mozaiğinde görüldüğü gibi ayrıntılarda yatan detayları tasarımcı Dolce&Gabbana oldukça başarılı bir şekilde koleksiyonuna katmayı başarmış. Kıyafet stilinden esintileri pek görmesek de, D&G'nin elbise kesimlerinde yine biraz olsun Bizans'ın serin rüzgarlarını doğuran kıvrımları fark edebiliyoruz. Theodora'nın ünlü başlığının resmedildiği bu mozaikteki gibi sarkan küpeler, başta bol parıltılı altın rengi taçlar da yine atıflı bir şekilde karşımıza çıkıyor. 

D&G koleksiyonunu tanıtmada yararlandığı mankenlerde aksesuar olarak taç kullanması ile de sanki bizlere bir mesaj veriyor gibi. Moda dünyasının hakimiyetini ellerine aldıklarını ve kıyafetlerini taçlandırdıklarını dört bir yana ilan ediyor gibiler. 

En çok dikkatimi çeken ve beğenimi toplayan ise 50'lerin ruhunu taşıyan siyah etek ve beyaz üstlüğün arasında yer alan taçtan uyarlama kemer detayı. Tabi ona detay demek mümkün değil aslında, tam tamına kıyafete asaleti ve ihtişamı katan bu unsur ile tamamlamaları çok yerinde ve hoş olduğunu düşünüyorum. 

Dolce&Gabbana'nın bu şekilde bir kreasyon sunması, etnik döneme yapılan öykünmeler gibi yeni sezonun öne çıkan kreasyonlarını gördükten sonra aklıma direkt olarak Rönesans döneminde harlanan antikiteye olan öykünmenin, bizim dönemimizde de oluşmaya başladığı geldi. Biz sadece Yunan-Roma kültürüne değil, kapsamlı bir öykünme yapıyor olsak da bu yeni bir bilincin habercisi olabilir mi, önümüzdeki günlerde göreceğiz.

İster mozaik, ister başka bir sanat dalı olsun, başka bir sanata ilham kaynağı veriyorsa ortaya çok lezzetli çalışmalar çıkıyor. Öykünmeler ile birleşen bu karışımlar homojen bir biçimde izleyiciye sunulduğunda da olumlu geri dönüşler alıyor. Modern tasarımlardan asla yakınmıyorum ancak, tarih süzgecinden geçmiş sanat eserlerini günümüz sanat eserlerinin içerisinde bir şekilde yer aldığını görmekten haz alıyorum.

Bu haz duygusunu benimle paylaşan ve pekiştirmek isteyenlere sanatsal bir görsel şölen niteliğindeki Fashion Show'a göz atmalarını öneririm.

Teşekkürler sanat, teşekkürler Dolce&Gabbana... :)